Welke rechtsvorm kiest u?
Voordat u van start gaat, beslist u in welke vorm u uw onderneming gaat uitoefenen. Dit kan namelijk in meerdere vormen. De vorm die u kiest voor de uitoefening van uw onderneming heet rechtsvorm. U kunt bijvoorbeeldalleen of samen met anderen een onderneming gaan uitoefenen. Maar u kunt er ook voor kiezen om, een zogenoemde rechtsperoon in het leven te roepen. De rechtspersoon is dan de eigenaar van de onderneming.
De rechtsvorm is niet alleen van belang voor de aansprakelijkheid maar is ook van invloed op uw belastingverplichtingen.
Rechtsvorm en aansprakelijkheid
Als u de onderneming zelf drijft, of samen met anderen, bent u persoonlijk aansprakelijk voor de schulden van de onderneming. Bij een rechtspersoon zoals een N.V. bent u in principe niet persoonlijk (als aandeelhouder) aansprakelijk maar is de rechtspersoon zelf aansprakelijk.
Meest voorkomende rechtsvormen
De meest voorkomende rechtsvormen in Aruba zijn:
- eenmanszaak
- maatschap
- vennootschap onder firma
- naamloze venootschap (N.V.)
- VBA
Eenmanszaak
Bij een eenmanszaak drijft u de onderneming alleen. Dat is het geval als u uw zelfstandig beroep alleen uitoefent of als u de enige eigenaar van het bedrijf bent. U kunt met een eenmanszaak ook personeel in dienst hebben. U kunt echter niet bij uzelf in dienst zijn.
Als u aan de eisen voor het ondernemerschap voldoet, bent u voor de inkomstenbelasting ondernemer. Ook voor de BBO/BAVP/BAZV bent u ondernemer en zijn de BBO/BAVP/BAZV regels op u van toepassing. Aangezien de eenmanszaak geen rechtspersoon is, bent u zelf aansprakelijk voor de schulden van uw onderneming. Als u personeel in dienst neemt, krijgt u te maken met loonheffingen.
Maatschap
U oefent in samenwerking met anderen, de maten, een vrij beroep uit bijvoorbeeld een tandartsenpraktijk. Aan een maatschap moet een samenwerkingsverband ten grondslag liggen. Elke maat uit de maatschap die aan de criteria voor ondernemerschap voldoet, is voor de inkomstenbelasting ondernemer. Voor de BBO/BAVP/BAZV is de maatschap de ondernemer en zijn de BBO/BAVP/BAZV regels op de maatschap van toepassing.
De maatschap is geen rechtspersoon dus elke maat is ten aanzien van schuldeisers voor een gelijk deel aansprakelijk voor alle schulden van de maatschap. Er kan echter ook worden afgesproken dat de maten aansprakelijk zijn naar evenredigheid van hun aandeel in de maatschap. Als de maatschap personeel in dienst neemt, krijgt de maatschap te maken met loonheffingen. Ten aanzien van schulden voor de loonbelasting zijn de maten hoofdelijk aansprakelijk dat wil zeggen elke maat voor de gehele schuld.
Vennootschap onder firma
Van een vennootschap onder firma (vof) is sprake als u samen met anderen (de firmanten of vennoten) een bedrijf begint. Elke vennoot die aan de eisen voor ondernemerschap voldoet, geldt voor de inkomstenbelasting als ondernemer. Voor de BBO/BAVP/BAZV is de vof als geheel ondernemer en zijn de vennoten voor de BBO geen ondernemer.
Als u namens de vof personeel in dienst neemt, krijgt de vof te maken met loonheffingen. De vof is geen rechtspersoon. Elke vennoot is hoofdelijk aansprakelijk voor het geheel van alle schulden van de vof, ook voor de loonbelastingschulden.
Naamloze Vennootschap (N.V.)
Een N.V. kunt u uitsluitend met anderen oprichten. Voor de oprichting van een N.V. schakelt u een notaris in. In de notariële akte wordt onder meer vastgelegd hoeveel aandelen elk van de oprichters in de N.V. krijgt. U moet met uw medeoprichters in de N.V. kapitaal inbrengen.
De N.V. wordt beschouwd als ondernemer. Zo is de N.V. voor de BBO ondernemer en zijn de BBO regels op de N.V. van toepassing. Ook betaalt de N.V. winstbelasting over de winst.
Als de N.V. personeel in dienst neemt, krijgt de N.V. te maken met loonheffingen. Een N.V. is in principe zelf aansprakelijk voor haar schulden. De bestuurders van de N.V. kunnen hoofdelijk aansprakelijk zijn voor de loonbelasting- en winstbelastingschulden.